Kees Mourits, auteur op Voetlicht

04/03/202126/04/2021

Lancering campagne ‘Hou dit voetpad vrij, dan zijn wij ook blij!’

Op vrijdag 5 maart lanceert Voetlicht in Fryslân de campagne ‘Hou dit voetpad vrij, dan zijn wij ook blij!’ om mensen bewust te maken van de hinder en het gevaar van obstakels op voetpaden.

Via onder andere filmpjes, de website www.voetlicht.info, Facebook en -als het weer kan- straatacties, roept de campagne andere verkeersdeelnemers, bewoners en bedrijven op, meer rekening te houden met voetgangers. Obstakels op voetpaden vormen met name voor ouderen, kinderen en mensen met fysieke beperkingen hinder en gevaar. Maar ook voor anderen die in deze corona-tijd massaal zijn gaan wandelen, is een goed toegankelijke loopruimte aangenaam, maar vooral essentieel.

Het voetpad is voor voetgangers
Fietsen, scooters, reclameborden en vuilnisbakken midden op de stoep, of geparkeerde auto’s met twee- of alle wielen op het voetpad; iedereen komt het tegen. De nieuwe hippe elektrische autootjes worden zelfs door de industrie naar het voetpad verwezen. Soms functioneert de loopruimte eerder als een parcours met obstakels dan een veilige, plezierige plek voor voetgangers. Met de campagne ‘hou dit voetpad vrij, dan zijn wij ook blij!’ wil Voetlicht bereiken dat voetgangers de voor hen bestemde ruimte terugkrijgen.

Cijfers en partners
Een vijfde van de verplaatsingen vindt te voet plaats. En eigenlijk is bijna iedereen dagelijks ook wel een keer voetganger. Ook al is het minder bekend, ongevallen waarbij voetgangers betrokken zijn doen nauwelijks onder voor die van fietsers (SWOV, 2020). De meest ernstige ongevallen met voetgangers vinden plaats binnen de bebouwde kom. Met deze Voetlicht-campagne vraagt Wandelnet samen met de Werkgroep Toegankelijkheid aandacht voor veilige en comfortabele ruimte op het voetpad.

Voetlicht en Wandelnet
Met Voetlicht wil Wandelnet het lopen in Fryslân agenderen en stimuleren, onder andere door de voetgangersveiligheid te verbeteren en de gemeenten te ondersteunen bij het ontwikkelen van loopbeleid. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de provincie Fryslân. Lopen is de meeste universele vorm van verplaatsing. Steeds meer gemeenten maken ruimte voor voetgangers, ‘maar lang nog niet overal en lang nog niet genoeg’, aldus Annemieke Molster, auteur van het boek Loop!. Wandelnet zet zich in om politiek aandacht te vragen voor wandelen, zodat provincies en gemeenten zorgen dat er ruimte is om veilig en aantrekkelijk te lopen. Dit doen ze samen met ruim 900 vrijwilligers en de steun van partners.

10/11/202026/01/2021

14 Friese gemeenten ondertekenen Charter for Walking

Belofte om loopbeleid te ontwikkelen en het lopen te stimuleren

Charter for Walking is een internationale verklaring waarin de belangen van voetgangers en wandelaars worden behartigd. Niet alleen grote steden als Parijs, Wenen, Londen, Sevilla en Sydney ondertekenden het, ook in Fryslân zijn er 14 gemeenten die zich hard maken voor voetgangers en wandelaars.

Charter-for-walking-manifest Download

Om lopen en wandelen aantrekkelijker te maken, zetten gedeputeerde Michiel Schrier van de provincie Friesland en alle wethouders van 14 Friese gemeenten eind november hun handtekening onder de Charter for Walking. Hiermee wordt niet alleen het lopen gestimuleerd, maar wordt ook bijgedragen aan de verkeersveiligheid. “Als provincie vinden wij lopen belangrijk. Het is goed voor de gezondheid en goed voor het milieu”, onderstreept Schrier. Eerder verbonden Eindhoven, Tilburg en Zoetermeer zich al aan het manifest. In deze steden zijn de eerste stappen al gezet.

Lopen als oplossing

We worden als samenleving steeds ongezonder en ons milieu lijdt onder inefficiënte vervoerssystemen. Lopen kan hierbij een oplossing bieden. Toch blijkt de benenwagen niet altijd even prettig: roekeloze autobestuurders, fietsers aan de verkeerde kant van de weg of onbewaakte oversteekplaatsen zijn vaak alledaagse aspecten tijdens een looproute. Door het ondertekenen van de Charter for Walking maakt een gemeente de belofte om loopomstandigheden te verbeteren. Minder hinder en gevaar door rijverkeer is namelijk één van de acht standpunten. Op deze manier wordt lopen hopelijk gestimuleerd en investeert de overheid tevens in een gezondere maatschappij.

Veilig lopen en veilig buiten leven

In Nederland nam MENSenSTRAAT het initiatief voor het ondertekenen van de Charter for Walking. MENSenSTRAAT is een netwerk van mensen en organisaties die zich inzetten voor een meer leefbare openbare ruimte. De organisatie maakt zich hard voor aantrekkelijke, veilige en toegankelijke straten voor mensen. Tevens zorgde ze voor een Nederlandse vertaling van het manifest met daarin een aantal suggesties gericht op de Nederlandse praktijk.

10/11/202018/01/2021

Kenniscafe ruimte voor lopen

Pier Abe Santema • 28 januari 2020, 21:01 • LC

Drachten is de ‘beste loopstad van Friesland’, maar zelfs deze plaats scoort slechts een 5,7 als het gaat om voorzieningen voor blinden en slechtzienden.

Het kenniscafe ruimte voor lopen in Grand Cafe Z

Er valt nog heel wat te verbeteren om acht grotere plaatsen in Friesland aantrekkelijker te maken voor mensen die zich graag te voet verplaatsen. Dit bleek dinsdagmiddag tijdens een ‘kenniscafé’, georganiseerd door Stichting Wandelnet en het kenniscentrum Shared Space.
NHL-student Niels Musters deed op verzoek van deze organisaties onderzoek naar de loopomstandigheden in Leeuwarden, Dokkum, Franeker, Harlingen, Joure, Sneek, Heerenveen en Drachten.

In alle plaatsen werden twee routes van ongeveer 300 meter onder de loep genomen. De ene route ging van een openbaar vervoerlocatie naar een centraal punt, de andere wandeling leidde vanaf een parkeerplaats naar een centrale plek.

Gids- en geleidelijnen

Musters liep, voorzien van een handzame GoPro-camera, samen met een paar vrijwilligers door de Friese plaatsen. Ze vulden hun waarnemingen in op digitale formulieren. Daarbij letten ze onder meer op hoeveel ruimte ze als voetganger hadden, hoe veilig ze waren ten opzichte van ander verkeer en hoe druk het op de route was.
Maar ook zaken als de netheid van de omgeving, de aanwezigheid van bewegwijzering en voorzieningen voor blinden en slechtzienden, zoals gids- en geleidelijnen, werden in de beschouwingen meegenomen.

Vooral op dat laatste punt blijken de acht bezochte plaatsen slecht te scoren. Alleen Drachten en Dokkum wisten een krappe voldoende te scoren op dit punt, respectievelijk een 5,7 en een 5,5. De cijfers voor de overige gemeenten schommelen tussen de 2,5 (Sneek) en de 4,7 (Harlingen).

Weinig obstakels

Met gemiddeld over alle bekeken criteria een 8,0 kwam Drachten ook ‘overall’ als beste uit de bus. Musters verklaart de goede uitslag van Drachten doordat het grotendeels ‘kernwinkelgebied’ is, dat vrijgemaakt is voor voetgangers.
Er zijn behoorlijke voorzieningen in de vorm van bewegwijzering en zitplaatsen. De omgeving is rustig, met een lage intensiteit en geringe geluidsdruk. De oversteekplekken zijn goed vanwege de veelal vlakke bestrating. De voetpaden zijn breed en kennen weinig obstakels. Voor blinden en slechtzienden zijn er degelijke voorzieningen, zoals bijvoorbeeld een lijngoot.
Overigens scoorden alle acht plaatsen gemiddeld een voldoende. Heerenveen moet genoegen nemen met de laatste plaats (5,9), terwijl Dokkum strandde achter de koploper (7,2).

Musters had ook aanbevelingen voor de plaatsen die hun score graag willen verhogen. Zo vond hij dat ze meer moeten uitvoeren wat er in hun eigen beleidsplannen staat. ,,Er wordt wel veel geschreven, maar het moet geconcretiseerd worden.’’ Verder ligt er vooral ruimte voor verbetering bij oversteekvoorzieningen en het vlak maken van loopgebieden.

Lezing-Niels-Musters-28-januari-2020-1-1 Download

‘Loopbereikbaarheid’

Kees Mourits van het project Voetlicht van Wandelnet had de Geodienst van de Rijksuniversiteit Groningen gevraagd om onderzoek naar de ‘loopbereikbaarheid’ in dezelfde acht Friese plaatsen. Er kwam een groot verschil uit naar voren in de hemelsbrede afstand naar voorzieningen en de looproutes erheen. Dit was in bijna alle gevallen te verklaren door de aanwezigheid van grachten of spoorlijnen.

Hij zwengelde een discussie aan over de aanleg van bruggen, maar dit bleek niet in alle plaatsen even eenvoudig te zijn. Diverse Friese plaatsen hebben historische stadscentra, die zich niet makkelijk lenen voor grote ingrepen.

Lezing-Kees-Mourits-28-januari-2020 Download

Nationale Voetgangerscongres

Aan het begin van de middag hield stedenbouwkundige Annemieke Molster, gespecialiseerd in looproutes, een presentatie over de voordelen van lopen. Zij benoemde onder meer de gezondheidsvoordelen. Als iedereen voldoende zou bewegen, zou dit 471 miljoen euro aan directe zorgkosten schelen.

Daarnaast is lopen goedkoop, gezellig en ontspannend. Wandelaars nemen weinig ruimte in beslag in drukke centra en lopen is ook veilig, hoewel dat vooral geldt in het voordeel van andere verkeersdeelnemers. Ook is het milieuvriendelijk.

Lezing-Annemieke-Molster-28-januari-2020 Download

De bijeenkomst in Grand Café Z was een voorschot op 8 oktober, wanneer in Leeuwarden het Nationale Voetgangerscongres plaatsvindt.